GELD MAAKT CREATIEF

van: ededorp.nl, door Douwe @ededorp_ 8 februari 2020

Ooit werkte ik bij een keuringsinstantie. We keurden grote installaties en waren monopolist in Nederland. Dat was lekker; niet alleen in bedrijfseconomische zin maar ook in termen van onafhankelijkheid. Een klant wiens installatie we afkeurden bleef een klant want er was maar één organisatie die mocht keuren: wij. Dat ging goed tot één of andere ambtenaar in Den Haag verzon dat er geprivatiseerd moest worden om concurrentie te forceren. Weg monopolie maar ook weg onafhankelijkheid. Klanten met door ons afgekeurde installaties bleken bij een concurrent zomaar goedkeuring te krijgen. Weg klant. We moesten leren leven met een oud adagium: die betaalt, die bepaalt.

Bij grote klanten word je dan ineens een stuk flexibeler. Wat meegaander. Ineens ga je ‘meedenken’ met je klant. Keurmeesters worden ineens een stuk creatiever. Dat zegt iets over feiten, bijvoorbeeld de feiten die gepresenteerd worden over de uitstoot van de biomassacentrales in Ede. De belangen zijn groot want er ligt een subsidiepot van 125 miljoen euro klaar voor de exploitant. Welke keuringsinstantie durft het aan om een klant die zijn rekening betaalt en die 125 miljoen subsidie euro kan binnenharken een genadeloos keuringsrapport te geven dat zegt dat hij eigenlijk zijn tent moet sluiten?

125 Miljoen euro maakt creatief. Zo zijn er maximale emissienormen voor biomassacentrales. Een centrale die een vermogen van 5,1 Megawatt heeft mag maximaal 5 milligram/m3 bagger uitstoten maar een centrale van 4,9 Megawatt mag 20 milligram/m3 uitbraken, dus 4x zoveel! Wat doen “onze” biomassacentrales? In de centrales aan de Dwarsweg en de Geerweg staan twee ketels van samen onder de 10 Megawatt vermogen.. Die laten ze per stuk testen. Zo kun je dus als centrale met twee ketels 2 x 20 milligram/m3 uitspugen zonder dat je de norm overschrijdt terwijl je als totale biomassacentrale eigenlijk maar 5 milligram/m3 mag uitstoten. Geld maakt creatief.

Nou heeft de wetgever hier een regel tegen gemaakt: artikel 6 lid b van artikel 3.7, paragraaf 3.2.1, afdeling 3.2, hoofdstuk 3 van het Activiteitenbesluit, u weet wel, waarin staat dat je de vermogens van alle ketels bij elkaar moet optellen, en dan pas gaat kijken wat de maximale norm is. Het besluit om centrales in Ede met twee ketels te beschouwen als één fijnstoffabriek werd nooit genomen terwijl de oudste centrale uit 2016 stamt. Het maakt alle metingen tot nu toe een soort mosterd zonder maaltijd. Er wordt wel wat gemeten maar hoe de meetlat er uit ziet weet nog niemand. Maar maakt het een omwonende een ruk uit of dat fijnstof nou uit één, twee of tien schoorstenen komt?

Fijnstof? Ja, fijnstof. Er wordt in de rapporten alleen gepraat over stof dat volgens de gemeente iets anders is dan fijnstof. Ik kan iedereen garanderen dat stof dat door verschillende filterinstallaties is geweest maar toch uit de schoorstenen van de Geerweg komt niet hetzelfde stof is dat onder je bed ligt en je makkelijk even opzuigt met je kruimeldief. Dat is geen stof dat als een klontje naast de schoorsteen van de centrale neerploft. Nee, dat is stof dat zo klein is dat je het niet of nauwelijks meer kunt zien: fijnstof dus, dat hard de lucht in wordt geblazen en heel lang blijft rondzweven. Of door diverse luchtwegen van omwonenden wordt afgevangen. Maar er schijnt geen norm te zijn voor de uitstoot van fijnstof dus zand erover zei de wethouder. Alsof je van fijnstof niet afschuwelijk ziek kunt worden en alsof je door het niet te meten wilt zeggen dat het er niet is.

Kan dat allemaal niet anders? Ja hoor, de centrales kunnen ook gewoon draaien op aardgas. Nauwelijks roetdeeltjes of fijnstof.  Maar ja, als het Warmtebedrijf andere brandstof gebruikt dan biomassa dan krijgen ze geen subsidie. Er is ze dus alles aan gelegen om zo lang mogelijk biomassa te gebruiken. Hoe pervers wil je het hebben?

Nu het om volksgezondheid gaat had de raad kunnen besluiten buiten coalitieafspraken, bestuursakkoorden en fractiediscipline iets concreets te gaan doen. Bijvoorbeeld een onafhankelijke constante meting, volledig openbaar en aangelegd door een bedrijf zonder commerciële belangen in Nederland.

Dat had een bedrijf uit Duitsland kunnen zijn maar na donderdagavond is dit ook niet meer mogelijk: Het begrip ‘biomassa uit de regio’ blijkt te zijn opgerekt tot en met Duitsland.

Zo zie je maar weer: geld maakt creatief.

BIOMASSA

van: ededorp.nl, door Douwe

Op ededorp.nl hebben we al vaker twijfels gehad over de biomassacentrales. We waren niet de enige want op twitter verschenen steeds meer kritische tweets over het opstoken van onze bossen. Heet hangijzer bleek het onderzoek dat het Warmtebedrijf zelf heeft laten doen naar de troep die uit de schoorstenen van de centrales komt.

Onze vaste medewerker Alexander Vos de Wael vroeg daarop de rapporten van dit onderzoek bij het college maar kreeg tot op heden niets. Deze week belden we met de vriendelijke medewerkers van Omgevingsdienst de Vallei en ontvingen we de rapportages in onze digitale postbusgleuf. Snel en transparant en zo hoort het: complimenten voor ODDV.

De hoeveelheid rapportage was groot en het gebruik van scheikundige vaktaal maakte een eenvoudige doorgronding van de stof niet makkelijk. Via twitter vroegen we om hulp en die kwam snel. Een gespecialiseerde scheikundige trok zich het lot van zuurstofminnend Ede aan en analyseerde de rapportages.

Er komt natuurlijk van alles uit die schoorstenen van de biomassacentrales maar er is gefocust op drie categorieën: fijnstof, stikstofoxiden en zwaveldioxiden. Vandaag werd de uitstoot van de biomassacentrale aan de Geerweg onderzocht en het goede nieuws is dat de emissie van SO2 (zwaveldioxiden) en NOx (stikstofoxiden) onder de wettelijke norm blijft. Dan betekent niet dat je het kunt vergelijken met frisse Alpenlucht maar het blijft in ieder geval binnen het wettelijk kader.

De specialist die de berekeningen voor ededorp.nl maakte had ook slecht nieuws:

Uit deze metingen blijkt dat deze centrale 3x zoveel Fijnstof uitstoot dan is toegestaan.”

We zijn natuurlijk uiterst voorzichtig met conclusies en ook met deze. Een indicatie die we ook kregen was de hoeveelheid fijnstof die jaarlijks wordt uitgebraakt door deze centrale. Een eerste voorzichtige schatting duidt op zo’n 800 kilo. Dat fijnstof dwarrelt gezellig door de lucht en komt dan uiteindelijk op de grond terecht. Maar misschien wel nadat het werd ingeademd door de studenten en jongeren die naar school gaan op de KennisCampus, die sinds vandaag EnergieCampus schijnt te heten maar dat lijkt me een beetje een parodie.

Terwijl al die bloedjes van kinderen overdag fijnstof happen hebben sommige studenten het nog wat ellendiger: de studentenflats staan op 50 meter afstand van deze centrale.

Voor de cijferfetisjisten staat hieronder de spreadsheet met een samenvatting van de metingen. Nogmaals een voorbehoud. Morgen komen de resultaten van de Dwarsweg. De rapporten van de centrale aan de Knuttelweg hebben we nog niet ontvangen.

Wat we wel hebben opgevangen zijn geruchten. Geruchten dat er in Ede een vierde biomassacentrale wordt gebouwd…

Later meer!

Overzicht Metingen Ede Geerweg

BIOMASSASUBSIDIE: SCHRIKKEN

van: ededorp.nl, door Douwe

Je kunt er natuurlijk op wachten dat fans van het Warmtebedrijf met hun eigen berekeningen komen om het ongelijk aan te tonen. Dat wordt een lange discussie die zal verzanden in details en de uitkomst zal niet gelezen worden.

Maar ondertussen blijven de centrales hun onzalige inhoud uitstorten over Ede, of het nou hoger of lager is dan de norm. Met steun van de overheid. Want voor de bestaande centrales kan het Warmtebedrijf maar liefst 110 miljoen euro subsidie ontvangen.

De vervuiler ontvangt.

Die subsidie wordt betaald van (energie)belastingcenten en die komen niet uit de lucht vallen. Kijk eens op je energierekening: degenen die vervuild worden betalen dus.

Toch werken we allemaal mee aan het succes van de biomassacentrale. We brengen allemaal onze dooie coniferen en beukenhaagjes naar de gemeentewerf. Je mag dan dankbaar zijn dat je daar niet voor hoeft te betalen. ACV zal misschien geld ontvangen van het Warmtebedrijf voor al dat ‘snoeiafval’ maar gezien de warme gevoelens van de wethouder voor biomassa kun je ook verwachten dat ACV dit gratis en voor niets naar de centrales brengt.

Dat zou dus al anders moeten: breng je brandstof voor de centrales dan zou je daar betaald voor moeten worden. Zeker als diezelfde centrales je kerstboom in de vorm van fijnstof weer naar je terug blaast.

Nou zijn we van www.ededorp.nl niet vies van een beetje subsidie alleen is het ons nog niet gelukt om ook maar één cent binnen te harken. Gek genoeg krijgen we maar weinig handreikingen van de gemeente Ede. Wat dat betreft is het Warmtebedrijf Ede wel een voorbeeld.

Want drie centrales zijn nog niet genoeg. Er is inmiddels een subsidie toegekend voor een vierde biomassacentrale. Met 15 miljoen valt dat voor Warmtebedrijfbegrippen een beetje tegen maar het is nog altijd 15 miljoen meer dan ededorp.nl ontving.

In totaal 125 miljoen subsidie die beschikbaar komt van (Edese) belastingbetalers om vervolgens kilo’s fijnstof over Ede te braken. Daar wordt niemand vrolijk van. Gelukkig is de Edese politiek wakker geworden, een gedeelte ervan althans. Er zijn raadsvragen gesteld en het zou goed zijn als deze tijdens een debat worden beantwoord en niet op een vrijdagmiddag in een mailtje worden verzonden naar de politieke partijen.

De laatste vraag is natuurlijk: waar komt die vierde centrale in Ede staan. Het antwoord staat op de site van RVO (klik hier) of kijk even op het kaartje boven dit artikel. De bewoners van Ede-Centrum zijn de gelukkigen! Lekker dicht bij de markt waardoor de bloemkolen op de markt ongeveer dezelfde behandeling krijgen als bij Albert Heijn: een dikke laag stoom met in dit geval een vleugje fijnstof.

Laten we in Ede eens iets innovatiefs doen: de biomassacentrales sluiten. Het zijn de sigaretten van de 21ste eeuw: marketinggeklets dat het allemaal supergezond en duurzaam is maar over vijftig jaar komen we er achter dat het bagger- en baggerslecht is.

Kom maar op met dat debat!

Naschrift: raadslid Bram van der Beek stuurde ons de mededeling dat de locatie van de nieuwe centrale nog niet bekend zou zijn en er daarom is gekozen voor een aanduiding ergens in het centrum. We houden het in de gaten.