DE GEMEENTERAAD (Ede)

Uit: Ededorp.nl Door: Joop Eding @J_Eding 8 februari 2020

In de beginjaren 80, toen ik nog jong en overmoedig was, heb ik mij op de plaatselijke politiek gestort. Ik nam een abonnement op de raadstukken, die netjes per post en soms per bode thuis in dikke enveloppen werden afgeleverd.

Na bestudering van de stukken, op naar het gemeentehuis. Bij de balie ontving ik nog de laatste nagekomen stukken en de bode wenste me een prettige avond. Vanaf de niet al te volle publieke tribune had ik een prima uitzicht op de politieke arena. B&W (voltallig) tegenover de raadsleden, waarvan nagenoeg de meeste strak in ‘t pak en daarachter de plaatselijke pers.

Het overgrote deel van de avond heb ik me prima ‘vermaakt’ en ik besloot dan ook dat dit voor herhaling vatbaar was. Aldus geschiede en ik bezocht vanaf dat moment, goed voorbereid, de raadsvergaderingen. Het viel me echter op dat lang niet alle raadsleden hun huiswerk goed hadden gedaan en in discussies met de toenmalige wethouders voor hen geen partij waren. Ik stak in mijn gesprekken met anderen op de tribune de verontwaardiging daarover niet onder stoelen of banken. Onder hen bevond zich ook de toenmalige penningmeester van het “nog jonge” CDA.

Na een aantal weken vroeg hij mij (ik was toen nog partijloos) of ik niet in het CDA geïnteresseerd was en eventueel een bestuursfunctie zou ambiëren. Ik heb daar een weekje over nagedacht en toegestemd. Bij gebrek aan tegenkandidaten werd ik al snel in het bestuur verkozen en werd bestuursgedelegeerde in de fractie. Om een lang verhaal kort te maken ook daar trof ik raadsleden aan die, leunend op hun jarenlange ervaring, meenden de stukken pas tijdens de vergadering te kunnen/moeten openen. De voorzitter zag het verschil tussen hen en mij en gaf mij regelmatig (waar dat feitelijk niet de bedoeling was) de kans mijn mening te uiten. Dat werd mij niet altijd door iedereen in dank afgenomen en na de verkiezingen (waar ik me ook intens met de kandidatenlijsten en vernieuwingen had bemoeid) wilde de fractie onder een nieuwe voorzitter me een halfjaar lang liever niet zien om zo een hechte op elkaar ingespeelde fractie te kunnen vormen. Dat luidde het einde van mijn politieke carrière in en sindsdien is het ook met het CDA nooit meer goed gekomen.

Vanwaar deze inleidende terugblik zult u vragen? Welnu, zeer onlangs besloot ik weer eens de Gemeenteraad te gaan volgen. Dat deed ik dus al heel lang niet meer, waar ik wel heel veel 2eKamerdebatten en hun commissievergaderingen volgde. De eerste keer ben ik al halverwege afgehaakt, men kon mijn aandacht echt niet vasthouden. Tot deze week. Het was niet alleen maar vanwege de aangekondigde live-ondertiteling die ik wel eens wilde meemaken, maar ook vanwege de door ededorp.nl opgeworpen discussie over de biomassacentrales, hun overlast en het gebrek aan (voldoende) aandacht daarvoor in de Raad.

Ik zat er helemaal klaar voor en werd aangenaam verrast door het interpellatiedebat. Maar helaas hield daar de aangename verrassing voor mij dan ook wel op. Ik dacht teruggeworpen te zijn in de tijd. Te vaak bleek (ook nu weer) dat te veel raadsleden zich onvoldoende hadden ingelezen en simpelweg de feiten niet op een rijtje hadden. Dat gold niet alleen bij het onderwerp biomassacentrales, maar bij nagenoeg alle agendapunten gedurende de avond. Ik vermeld hier nu geen namen en rugnummers omdat ik hen niet persoonlijk wil aanspreken op basis van 1 volledig gevolgde raadsvergadering. Maar vanaf nu zal ik een ieder kritisch volgen en ja, hen dan wel met naam en toenaam benoemen. Overigens ook hen die het wél goed doen.

Een link naar de beelden…. https://t.co/Kncd0l0Vuf?amp=1

Wie ik wel bij naam wil noemen is de wethouder Hoefsloot. Ik weet niet of de beste man gewoon zijn dag niet had, maar ik heb zelden een politicus zo zien schutteren en gebrek aan (diepte)kennis hebben van de behandelde dossiers. Dit gold zowel voor de biomassacentrales als de abri’s als de eikenprocessierupsen. Ik kreeg er spontaan jeuk van en hoop dan ook dat dit een incident was. U zult het mij niet euvel duiden dat ik vanaf nu ook deze wethouder graag een herkansing geef en hem in zijn functioneren nauwlettend zal volgen de komende tijd. Een taak die behoort bij de Gemeenteraad, maar daar en door hen om partijpolitieke redenen schijnbaar niet, maar zeker in onvoldoende mate wordt uitgevoerd.

Was er nou niets leuks die avond? Jazeker wel, de automatische ondertiteling was bij tijd en wijle hilarisch te noemen. Een raadslid (raadt u maar wie) werd zelfs ‘jurk’ genoemd. Dit zelflerende systeem zal straks beduidend minder tot een glimlach leiden. Hopelijk doet het niveau van onze raadsvergaderingen dat dan wel.

GELD MAAKT CREATIEF

van: ededorp.nl, door Douwe @ededorp_ 8 februari 2020

Ooit werkte ik bij een keuringsinstantie. We keurden grote installaties en waren monopolist in Nederland. Dat was lekker; niet alleen in bedrijfseconomische zin maar ook in termen van onafhankelijkheid. Een klant wiens installatie we afkeurden bleef een klant want er was maar één organisatie die mocht keuren: wij. Dat ging goed tot één of andere ambtenaar in Den Haag verzon dat er geprivatiseerd moest worden om concurrentie te forceren. Weg monopolie maar ook weg onafhankelijkheid. Klanten met door ons afgekeurde installaties bleken bij een concurrent zomaar goedkeuring te krijgen. Weg klant. We moesten leren leven met een oud adagium: die betaalt, die bepaalt.

Bij grote klanten word je dan ineens een stuk flexibeler. Wat meegaander. Ineens ga je ‘meedenken’ met je klant. Keurmeesters worden ineens een stuk creatiever. Dat zegt iets over feiten, bijvoorbeeld de feiten die gepresenteerd worden over de uitstoot van de biomassacentrales in Ede. De belangen zijn groot want er ligt een subsidiepot van 125 miljoen euro klaar voor de exploitant. Welke keuringsinstantie durft het aan om een klant die zijn rekening betaalt en die 125 miljoen subsidie euro kan binnenharken een genadeloos keuringsrapport te geven dat zegt dat hij eigenlijk zijn tent moet sluiten?

125 Miljoen euro maakt creatief. Zo zijn er maximale emissienormen voor biomassacentrales. Een centrale die een vermogen van 5,1 Megawatt heeft mag maximaal 5 milligram/m3 bagger uitstoten maar een centrale van 4,9 Megawatt mag 20 milligram/m3 uitbraken, dus 4x zoveel! Wat doen “onze” biomassacentrales? In de centrales aan de Dwarsweg en de Geerweg staan twee ketels van samen onder de 10 Megawatt vermogen.. Die laten ze per stuk testen. Zo kun je dus als centrale met twee ketels 2 x 20 milligram/m3 uitspugen zonder dat je de norm overschrijdt terwijl je als totale biomassacentrale eigenlijk maar 5 milligram/m3 mag uitstoten. Geld maakt creatief.

Nou heeft de wetgever hier een regel tegen gemaakt: artikel 6 lid b van artikel 3.7, paragraaf 3.2.1, afdeling 3.2, hoofdstuk 3 van het Activiteitenbesluit, u weet wel, waarin staat dat je de vermogens van alle ketels bij elkaar moet optellen, en dan pas gaat kijken wat de maximale norm is. Het besluit om centrales in Ede met twee ketels te beschouwen als één fijnstoffabriek werd nooit genomen terwijl de oudste centrale uit 2016 stamt. Het maakt alle metingen tot nu toe een soort mosterd zonder maaltijd. Er wordt wel wat gemeten maar hoe de meetlat er uit ziet weet nog niemand. Maar maakt het een omwonende een ruk uit of dat fijnstof nou uit één, twee of tien schoorstenen komt?

Fijnstof? Ja, fijnstof. Er wordt in de rapporten alleen gepraat over stof dat volgens de gemeente iets anders is dan fijnstof. Ik kan iedereen garanderen dat stof dat door verschillende filterinstallaties is geweest maar toch uit de schoorstenen van de Geerweg komt niet hetzelfde stof is dat onder je bed ligt en je makkelijk even opzuigt met je kruimeldief. Dat is geen stof dat als een klontje naast de schoorsteen van de centrale neerploft. Nee, dat is stof dat zo klein is dat je het niet of nauwelijks meer kunt zien: fijnstof dus, dat hard de lucht in wordt geblazen en heel lang blijft rondzweven. Of door diverse luchtwegen van omwonenden wordt afgevangen. Maar er schijnt geen norm te zijn voor de uitstoot van fijnstof dus zand erover zei de wethouder. Alsof je van fijnstof niet afschuwelijk ziek kunt worden en alsof je door het niet te meten wilt zeggen dat het er niet is.

Kan dat allemaal niet anders? Ja hoor, de centrales kunnen ook gewoon draaien op aardgas. Nauwelijks roetdeeltjes of fijnstof.  Maar ja, als het Warmtebedrijf andere brandstof gebruikt dan biomassa dan krijgen ze geen subsidie. Er is ze dus alles aan gelegen om zo lang mogelijk biomassa te gebruiken. Hoe pervers wil je het hebben?

Nu het om volksgezondheid gaat had de raad kunnen besluiten buiten coalitieafspraken, bestuursakkoorden en fractiediscipline iets concreets te gaan doen. Bijvoorbeeld een onafhankelijke constante meting, volledig openbaar en aangelegd door een bedrijf zonder commerciële belangen in Nederland.

Dat had een bedrijf uit Duitsland kunnen zijn maar na donderdagavond is dit ook niet meer mogelijk: Het begrip ‘biomassa uit de regio’ blijkt te zijn opgerekt tot en met Duitsland.

Zo zie je maar weer: geld maakt creatief.

BIOMASSA

van: ededorp.nl, door Douwe

Op ededorp.nl hebben we al vaker twijfels gehad over de biomassacentrales. We waren niet de enige want op twitter verschenen steeds meer kritische tweets over het opstoken van onze bossen. Heet hangijzer bleek het onderzoek dat het Warmtebedrijf zelf heeft laten doen naar de troep die uit de schoorstenen van de centrales komt.

Onze vaste medewerker Alexander Vos de Wael vroeg daarop de rapporten van dit onderzoek bij het college maar kreeg tot op heden niets. Deze week belden we met de vriendelijke medewerkers van Omgevingsdienst de Vallei en ontvingen we de rapportages in onze digitale postbusgleuf. Snel en transparant en zo hoort het: complimenten voor ODDV.

De hoeveelheid rapportage was groot en het gebruik van scheikundige vaktaal maakte een eenvoudige doorgronding van de stof niet makkelijk. Via twitter vroegen we om hulp en die kwam snel. Een gespecialiseerde scheikundige trok zich het lot van zuurstofminnend Ede aan en analyseerde de rapportages.

Er komt natuurlijk van alles uit die schoorstenen van de biomassacentrales maar er is gefocust op drie categorieën: fijnstof, stikstofoxiden en zwaveldioxiden. Vandaag werd de uitstoot van de biomassacentrale aan de Geerweg onderzocht en het goede nieuws is dat de emissie van SO2 (zwaveldioxiden) en NOx (stikstofoxiden) onder de wettelijke norm blijft. Dan betekent niet dat je het kunt vergelijken met frisse Alpenlucht maar het blijft in ieder geval binnen het wettelijk kader.

De specialist die de berekeningen voor ededorp.nl maakte had ook slecht nieuws:

Uit deze metingen blijkt dat deze centrale 3x zoveel Fijnstof uitstoot dan is toegestaan.”

We zijn natuurlijk uiterst voorzichtig met conclusies en ook met deze. Een indicatie die we ook kregen was de hoeveelheid fijnstof die jaarlijks wordt uitgebraakt door deze centrale. Een eerste voorzichtige schatting duidt op zo’n 800 kilo. Dat fijnstof dwarrelt gezellig door de lucht en komt dan uiteindelijk op de grond terecht. Maar misschien wel nadat het werd ingeademd door de studenten en jongeren die naar school gaan op de KennisCampus, die sinds vandaag EnergieCampus schijnt te heten maar dat lijkt me een beetje een parodie.

Terwijl al die bloedjes van kinderen overdag fijnstof happen hebben sommige studenten het nog wat ellendiger: de studentenflats staan op 50 meter afstand van deze centrale.

Voor de cijferfetisjisten staat hieronder de spreadsheet met een samenvatting van de metingen. Nogmaals een voorbehoud. Morgen komen de resultaten van de Dwarsweg. De rapporten van de centrale aan de Knuttelweg hebben we nog niet ontvangen.

Wat we wel hebben opgevangen zijn geruchten. Geruchten dat er in Ede een vierde biomassacentrale wordt gebouwd…

Later meer!

Overzicht Metingen Ede Geerweg

BIOMASSASUBSIDIE: SCHRIKKEN

van: ededorp.nl, door Douwe

Je kunt er natuurlijk op wachten dat fans van het Warmtebedrijf met hun eigen berekeningen komen om het ongelijk aan te tonen. Dat wordt een lange discussie die zal verzanden in details en de uitkomst zal niet gelezen worden.

Maar ondertussen blijven de centrales hun onzalige inhoud uitstorten over Ede, of het nou hoger of lager is dan de norm. Met steun van de overheid. Want voor de bestaande centrales kan het Warmtebedrijf maar liefst 110 miljoen euro subsidie ontvangen.

De vervuiler ontvangt.

Die subsidie wordt betaald van (energie)belastingcenten en die komen niet uit de lucht vallen. Kijk eens op je energierekening: degenen die vervuild worden betalen dus.

Toch werken we allemaal mee aan het succes van de biomassacentrale. We brengen allemaal onze dooie coniferen en beukenhaagjes naar de gemeentewerf. Je mag dan dankbaar zijn dat je daar niet voor hoeft te betalen. ACV zal misschien geld ontvangen van het Warmtebedrijf voor al dat ‘snoeiafval’ maar gezien de warme gevoelens van de wethouder voor biomassa kun je ook verwachten dat ACV dit gratis en voor niets naar de centrales brengt.

Dat zou dus al anders moeten: breng je brandstof voor de centrales dan zou je daar betaald voor moeten worden. Zeker als diezelfde centrales je kerstboom in de vorm van fijnstof weer naar je terug blaast.

Nou zijn we van www.ededorp.nl niet vies van een beetje subsidie alleen is het ons nog niet gelukt om ook maar één cent binnen te harken. Gek genoeg krijgen we maar weinig handreikingen van de gemeente Ede. Wat dat betreft is het Warmtebedrijf Ede wel een voorbeeld.

Want drie centrales zijn nog niet genoeg. Er is inmiddels een subsidie toegekend voor een vierde biomassacentrale. Met 15 miljoen valt dat voor Warmtebedrijfbegrippen een beetje tegen maar het is nog altijd 15 miljoen meer dan ededorp.nl ontving.

In totaal 125 miljoen subsidie die beschikbaar komt van (Edese) belastingbetalers om vervolgens kilo’s fijnstof over Ede te braken. Daar wordt niemand vrolijk van. Gelukkig is de Edese politiek wakker geworden, een gedeelte ervan althans. Er zijn raadsvragen gesteld en het zou goed zijn als deze tijdens een debat worden beantwoord en niet op een vrijdagmiddag in een mailtje worden verzonden naar de politieke partijen.

De laatste vraag is natuurlijk: waar komt die vierde centrale in Ede staan. Het antwoord staat op de site van RVO (klik hier) of kijk even op het kaartje boven dit artikel. De bewoners van Ede-Centrum zijn de gelukkigen! Lekker dicht bij de markt waardoor de bloemkolen op de markt ongeveer dezelfde behandeling krijgen als bij Albert Heijn: een dikke laag stoom met in dit geval een vleugje fijnstof.

Laten we in Ede eens iets innovatiefs doen: de biomassacentrales sluiten. Het zijn de sigaretten van de 21ste eeuw: marketinggeklets dat het allemaal supergezond en duurzaam is maar over vijftig jaar komen we er achter dat het bagger- en baggerslecht is.

Kom maar op met dat debat!

Naschrift: raadslid Bram van der Beek stuurde ons de mededeling dat de locatie van de nieuwe centrale nog niet bekend zou zijn en er daarom is gekozen voor een aanduiding ergens in het centrum. We houden het in de gaten.

UPDATE BIOMASSACENTRALE

van: ededorp.nl, door Douwe

Gisteren konden we al bekend maken dat de resultaten van de metingen van de biomassacentrale aan de Geerweg niet al te best leken. Onze vrijwilligers hebben de hele nacht doorgewerkt en hebben ook gekeken naar de resultaten van de centrale aan de Dwarsweg. De eerste voorzichtige conclusie van onze specialisten:

“De Fijnstof emissie ligt gemiddeld 74% hoger dan de norm van 5 mg/Nm3. De NO2 emissie ligt gemiddeld 17% hoger dan de norm van 145mg/Nm3.”

Een schrale troost: “De SO2 emissie blijft binnen de gestelde normen.”

Worden de Edese jongeren rond de KennisCampus aan de Zandlaan dagelijks getrakteerd op een fikse dosis fijnstof, hun ouders die werken op het industrieterrein krijgen ook hun dagelijkse portie. Ja, zo kunnen we het woningnoodprobleem ook oplossen natuurlijk want met dit soort emissies blijft er op den duur geen Edenaar meer over.

Het lijkt er overigens wel op dat de uitstoot verbetert in de zin dat er minder bagger uit de schoorstenen komt. Dat zoeken we, misschien, nog even uit. Daar staat dan weer tegenover dat er inmiddels een derde centrale aan Knuttelweg is geopend en er nog een nieuwe centrale in de planning staat. Dat vraagt om een klein rekenvoorbeeldje:

Er waren twee centrales die per stuk, bijvoorbeeld, 1000 kilo stof per jaar uitkotsen. In totaal dus 2000 kilo. Nu komen er 4 centrales, die misschien wel 40% minder uitstoten maar dan in totaal nog altijd 2.400 kilo over Ede uitstorten.

Maar goed, tegen die tijd kunnen meer Edenaren meegenieten van de geneugten van onze duurzame energievoorziening.

Wethouder Hoefsloot opende gisteren trouwens de KennisCampus Energietransitie Experience. Eén van de partners in dit project is MPD, de eigenaar van de biomassacentrales in Ede.

Tja…

Hieronder de samenvatting van de rapporten over deze centrale. Wil je zelf de rapporten inzien? Stuur een dm via onze twitteraccount @ededorp_ of laat je e-mailadres achter via het contactformulier.

Overzicht Metingen De Vallei Ede Final

STOOKSTAD EDE

Van: ededorp.nl, door Jolmer Winkel

Bi-o-mas-sa-cen-tra-les. In Ede, waar we heel graag voorop lopen, hebben we er liefst drie van. Daar wordt dus allerlei afvalhout gestookt om o.a. woningen mee te verwarmen. Nu liggen die dingen de laatste tijd wel heel erg onder vuur. Want hoe duurzaam zijn die? Ik ben helemaal voor zonnevelden en windmolens. Kortom, alles wat fossiele brandstof kan vervangen, veilig is en een lage milieubelasting heeft. Maar met die centrales zegt mijn gevoel dat daar eigenlijk geen hout van kan klopt.

De uitzending van Zembla hierover staat mij nog aardig op het netvlies. Wat heel erg is blijven hangen is dat soms de definitie van ‘afvalhout’ bij het ‘onderhoud’ van bossen heel ruim is. Dan is het soms een kwestie van dik hout zaagt men planken oftewel men kijkt niet al te nauwkeurig wat nu precies als afval wordt afgevoerd. Op eigen houtje wordt dan een wat grotere boom ook een gewillige prooi voor de nietsontziende versnipperaar.

Elders op de wereld worden complete bossen gerooid om als houtpellets per schip naar Nederlandse biomassacentrales verscheept te worden. Hoe gek wil je het dus hebben? Eerst compleet kappen en dan veel dieselolie verstoken om het hier te verbranden en dat allemaal onder de noemer van duurzaamheid? Dat snijdt dus helemaal geen hout. Mijn gevoel zegt dat het slechts duurzaam is voor de beurs van slimme ondernemers die door fikse subsidies daardoor niet op een houtje hoeven te bijten.

Mijn gevoel zegt ook dat je bossen moet laten voor wat ze zijn. Rotting en verval zijn een wezenlijk onderdeel van nieuw leven in de kringloop. Ik zie steeds meer uitdunning en kaalslag omdat er blijkbaar wat te verdienen valt. Als we uit het goede hout gesneden zouden zijn dan halen we hooguit een boom of afgewaaide tak weg die over een wandel- of fietspad is gevallen. Maar verder moeten we dan ook als een houten Klaas blijven zitten en de natuur haar gang laten gaan.

Een kleine biomassacentrale op het ACV-terrein zou nog te begrijpen zijn. Waar dan de struiken en takken, per aanhanger aangevoerd vanuit onze gesnoeide tuinen, direct aan het alles verterend vuur ten prooi wordt aangeboden. Maar dat er drie van die biomassacentrales langdurig kunnen worden gevoed door slechts afvalhout uit de regio daar snap ik dus weer geen hout van. Een vierde staat in de planning. Mijn gevoel zegt wederom dat dit eigenlijk gewoonweg onmogelijk is.

En dan heb ik het nog niet eens over de uitstoot van die Edese centrales die ook nog eens sterk overschrijdend blijkt te zijn. De lokale politiek lijkt intussen iets wakker te worden. De lokale CU kondigde onlangs aan een onderzoek naar de Edese biomassacentrales te hebben gestart. Mijn sterke gevoel zegt dan ook dat we binnenkort gaan erkennen dat we al veel te lang op dat zogenaamde duurzaam stoken van ‘afvalhout’ hebben vertrouwd.